bê tha. Và tuy thế, tầng lớp quân nhân vẫn là tầng lớp cao nhất, được mọi
người kính trọng. Tất cả các hoàng đế, trừ hoàng đế Trung Quốc, đều mặc
quân phục: người ta lại ban phần thưởng lớn nhất cho kẻ nào giết được nhiều
người nhất… Ngày mai đây hàng vạn người sẽ gặp nhau để đánh nhau, tàn
sát nhau, làm cho nhau què quặt, rồi sau đó người ta sẽ tổ chức nhưng buổi
lễ tạ ơn Chúa vì đã giết được nhiều người (con số này người ta còn phóng
đại lên) và người ta tuyên bố thắng trận, cho rằng càng có nhiều người bị giết
thì công lao càng lớn. Thượng đế ở trên trời làm sao nhìn nổi những việc như
vậy và nghe nổi những lời tạ ơn ấy - công tước Andrey nói to, giọng the thé -
Trời ơi, trong thời gian gần đây tôi thấy khó sống quá cậu ạ. Tôi thấy mình
bắt đầu hiểu được quá nhiều, mà con người thì lại không nên nếm quả cây tri
thức để biết thế nào là thiện, ác… Vả chăng cũng chẳng còn bao lâu nữa! -
Chàng nói thêm - nhưng cậu ngủ gật đấy à? Mà tôi cũng phải đi ngủ mới
được. Cậu về Gorki đi! - công tước Andrey đột nhiên nói.
